Cô lên facebook, ghé vào tài khoản của một vài thẩm mỹ viện để tìm kiếm thông tin. Chỉ sau một lần tìm kiếm, trí tuệ nhân tạo AI đã ghi nhận nhu cầu của cô và thế là từ lần sau, khi vào trang cá nhân, đập vào mắt cô là “bạt ngàn” những lời quảng cáo “có cánh” về một loạt công nghệ đánh tan mỡ bụng chỉ trong “một nốt nhạc”, với giá rẻ đến mức khó tin.
Từ “ma trận quảng cáo”
Chỉ cần lên Facebook là thấy vô vàn quảng cáo về công nghệ giảm béo của các thẩm mỹ viện. Một tài khoản có tên “Thẩm mỹ viện quốc tế The…” địa chỉ tại phố Bích Câu và Trung Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) quảng bá với những lời “có cánh”: “Chỉ sau 60 phút gầy cả người, trọn gói còn 2.999.999 đồng, không phát sinh chi phí khác” và cam kết làm 1 lần 60 phút, không phẫu thuật, hỗ trợ chi phí đi lại, bảo hành kết quả 10 năm, ký trên văn bản cam kết giảm 25 cm. Hay tại trang “Giảm béo siêu tố – U…”, cũng niêm yết mức giá 2.999.999 đồng cho dịch vụ đánh bay mỡ thừa – tạo hình form bụng.
Theo quảng cáo, dịch vụ giảm mỡ, điêu khắc và tạo hình cơ, đào thải mỡ (bụng, vai, đùi, bắp tay, bắp chân…), kéo căng vùng da chảy xệ… được thực hiện bởi các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, đảm bảo không đau, không xâm lấn. Địa chỉ cơ sở này được ghi tại phố Nam Đồng (Đống Đa, Hà Nội).
Trang của Viện giảm béo công nghệ quốc tế Gang… mạnh mẽ cam kết hạ ngay 7 cm sau một buổi sử dụng dịch vụ giảm mỡ. Kỹ thuật giảm mỡ được quảng cáo ở đây là công nghệ Sculpsure US – công nghệ đốt mỡ không xâm lấn với tính năng tự động dò tìm mô mỡ, loại bỏ mỡ tận gốc, theo quy trình chuẩn quốc tế, được FDA Hoa Kỳ chứng nhận an toàn. Một thẩm mỹ viện còn quảng cáo miễn phí đo chỉ số mỡ bằng công nghệ AI, đảm bảo giảm ngay 3 -5 cm sau 60 phút điều trị, không sưng, không đau, không tác động mô cơ, ngăn ngừa tái béo, chảy xệ. Facebook của thẩm mỹ viện SO… giới thiệu về công nghệ Mã Burn Lipotech 2022 được chuyển giao công nghệ độc quyền từ Hoa Kỳ, sử dụng sóng siêu âm RF tích hợp công nghệ nhận diện AI hiện đại để định hình form chuẩn 6 múi…
Nhìn vào những lời quảng cáo này thì có vẻ như việc giảm béo, đánh tan mỡ bụng để có “vòng eo 56” là việc có thể giải quyết trong “một nốt nhạc” mà không mất thời gian tập luyện, không cần ăn kiêng, thậm chí có thể giảm ngay từ 8-15 kg sau một liệu trình, thời gian điều trị trong 60 phút, nhanh gọn, không đau, không nghỉ dưỡng, không tái béo, duy trì hiệu quả tới… 15 năm.
Đến sự thật lộ trình giảm béo
Sau khi tham khảo, Nga gọi đến một thẩm mỹ viện ở phố Trung Hòa. Đầu dây kia, một giọng nữ đon đả chào đón và mời Nga đến tham quan cơ sở để nghe tư vấn trực tiếp. Cô rủ tôi cùng đến trong vai một người chồng chăm lo cho nhan sắc của vợ. Khác hẳn với hình dung ban đầu của chúng tôi, rằng sẽ được mời tham quan dàn máy móc hiện đại như lời quảng cáo trên Facebook, tại đây các tư vấn viên để tôi ngồi chơ lơ một mình dưới sảnh rồi đưa Nga lên tầng, vì cô mới là người cần được tư vấn.
Nửa giờ sau, Nga nhắn ra cho tôi là đang bị 3-4 tư vấn viên “quây”. Sau khoảng 1 giờ, Nga đi xuống rồi nháy tôi ra về. Hóa ra khoản tiền giá dịch vụ dưới 3 triệu được quảng cáo trên trang chỉ là cái “phễu” để “lùa gà” đến. Đến nơi rồi, các tư vấn viên từng bước dẫn dụ khách bước vào “mê hồn trận” của những gói dịch vụ. Chẳng hạn, nhân viên phòng thẩm mỹ nói với tình hình cơđịa, độ béo của mình, Nga cần phải mua thêm các gói dịch vụ khác, có giá đến vài chục triệu đồng. Và rằng, phương pháp giảm mỡ cấp tốc tại cơ sở này rất an toàn vì không tiêm hay truyền tinh chất giảm cân vào cơ thể khách hàng, mà chỉ là dùng máy “đẩy tinh chất” hủy mỡ vào da.
Nhiệt tình tư vấn là thế nhưng khi Nga đòi cho xem các loại máy móc như trong quảng cáo, cùng tài liệu về nguồn gốc, xuất xứ của máy, cách thức điều trị cụ thể, hay lộ trình giảm béo, những chất tiêm vào cơ thể theo phác đồ của ngành y tế… thì tư vấn viên nhìn cô với ánh mắt ngờ vực. Tất nhiên, các đòi hỏi của Nga đều không được đáp ứng vì cô chưa “xuống tiền”.
Khuyến cáo từ bác sĩ
Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Nguyễn Văn Năm (Bệnh viện Bạch Mai) cho rằng giảm cân là nhu cầu làm đẹp chính đáng của nhiều người, nhưng nếu thực hiện bằng phương pháp không an toàn sẽ đe dọa đến sức khỏe, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Ông giải thích, hiện tượng thừa cân hay béo phì là do quá trình ăn uống thừa chất dinh dưỡng sinh năng lượng, nhưng lại không có sự vận động thích hợp để tiêu hao. Do đó, để giảm cân phải đồng thời tác động đến 2 yếu tố là chế độ dinh dưỡng hợp lý và chế độ tập luyện thể dục thích hợp. Nếu chỉ dùng thuốc giảm béo mà không quan tâm đến chế độ ăn uống, luyện tập thì sẽ không kiểm soát được trọng lượng cơ thể, đồng thời người dùng có thể gặp những biến cố tai hại do sự thay đổi quá nhanh và quá đột ngột gây ra.
Bác sĩ Năm không tin vào chuyện giảm mỡ siêu tốc. Ông nói: “Không thể ngày một, ngày hai là có thể giảm cân ngay được. Dù là thuốc uống hay thuốc tiêm, việc giảm cân đòi hỏi một quá trình điều chỉnh dinh dưỡng và tiêu hao năng lượng cơ thể. Mặt khác, những loại thuốc giảm béo đều có tác dụng phụ gây hại cho sức khỏe người sử dụng, trong đó nguy hiểm nhất là loại thuốc gây chán ăn. Đặc biệt, với những người có bệnh lý về tim mạch (thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ não), xương khớp… khi dùng thuốc giảm cân sẽ rất nguy hiểm.
Về nguyên tắc, thuốc giảm cân phải được dùng theo chỉ định và có sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa. Người muốn giảm cân cần đến bác sĩ thăm khám, tư vấn để xem xét lịch sử sức khỏe, các nguy cơ bệnh tật, tác dụng phụ và tương tác tiềm năng của thuốc giảm cân với các loại thuốc khác mà người dùng đang sử dụng để chỉ định thuốc phù hợp, an toàn… Thuốc sẽ có hiệu quả cao khi người dùng thực hiện chế độ ăn uống phù hợp, luyện tập thể lực tích cực”.
Đồng tình với quan điểm trên, TS. bác sĩ Nguyễn Văn Khoa (Bệnh viện Việt Đức) đánh giá thực chất, các loại thuốc “giảm cân cấp tốc” chỉ là những thuốc gây tiêu chảy, mất nước.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc giảm béo đang lưu hành, gồm 2 dạng là thuốc uống và thuốc tiêm. Trong đó thuốc tiêm như photphatidylcholine, deoxycholate, lipostabil, dermaheal LL liponsaure, hoặc tổng hợp 3 chất choline, inostiol và methionine. Nhưng, dù thuộc dạng nào, nó cũng vẫn quy về 3 loại chính. Đó là thuốc làm no ống tiêu hóa, thuốc làm chuyển hóa các chất béo trong cơ thể và thuốc gây chán ăn.
Nếu chỉ dùng thuốc giảm béo khi chế độ ăn uống, luyện tập không kiểm soát được trọng lượng, nhất là những người có tiền sử bệnh lý về tim mạch như thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ não, xương khớp… thì những loại thuốc nói trên đều có tác dụng phụ, gây hại cho sức khỏe người sử dụng, trong đó nguy hiểm nhất là loại thuốc gây chán ăn. Do đó, người dân không nên mua thuốc giảm cân trôi nổi trên thị trường, đề phòng hàng kém chất lượng, chứa chất cấm, cũng không nên tin vào những lời quảng cáo về các liệu pháp giảm mỡ, giảm cân siêu tốc đang tràn ngập trên mạng xã hội… gây những hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe, tiền mất tật mang.
Cần kiểm tra, xử lý
Đề cập về những lỗ hổng chính sách quản lý ngành nghề làm đẹp, luật sư Nguyễn Văn Thắng – (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, đã đến lúc siết chặt quản lý lĩnh vực này theo hướng coi làm đẹp là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, với các tiêu chuẩn cụ thể. Ông cho biết, theo Nghị định 109/2016/NĐ-CP, quy định về cấp chứng chỉ hành nghề, cấp phép hoạt động đối với cơ sở khám chữa bệnh, thì cơ sở dịch vụ thẩm mỹ viện chỉ được thực hiện các hoạt động xăm, phun, thêu trên da, không sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm và phải đáp ứng các điều kiện kèm theo.
Trước thực trạng các cơ sở thẩm mỹ, làm đẹp đang quảng bá tràn lan và thực hiện phương pháp giảm béo, giảm cân, cấy tóc nhân tạo, căng da… bằng cách thực hiện tiêm tinh chất, truyền dịch, phát thuốc… tác động trực tiếp lên cơ thể người, rất cần thiết phải có những quy định chặt chẽ về tiêu chuẩn, trình độ chuyên môn, cơ sở vật chất cùng các phác đồ điều trị… để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, khách hàng. Bên cạnh đó, ngành chức năng cần kiểm tra, xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo sai sự thật, có dấu hiệu lừa dối khách hàng trên không gian mạng để bảo vệ người tiêu dùng, tránh tình trạng tiền mất, tật mang.