Da mặt bị ngứa châm chích là một cảm giác gây khó chịu và dẫn tới không ít phiền toái trong cuộc sống. Đừng chủ quan khi phát hiện tình trạng này vì đó có thể là dấu hiệu của một số căn bệnh như tiểu đường, tuyến giáp, thậm chí là ung thư. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân gây ra tình trạng này và gợi ý các biện pháp xử lý hiệu quả để giảm ngứa và khắc phục vấn đề.
Nguyên nhân khiến da mặt bị ngứa châm chích
Da mặt ngứa châm chích là tình trạng ngứa ngáy, khó chịu trên bề mặt da, cảm giác như bị kim châm dưới da. Cùng với đó là hiện tượng da bị nóng bừng, có thể nổi sần đỏ hoặc đôi khi bị ngứa nhưng không nổi mẩn, da khô sừng, bong tróc… Ngứa da mặt có thể xuất hiện theo cơn, càng gãi càng ngứa, thậm chí lan rộng xuống cổ, ngực… Nếu không kiềm chế được, bệnh nhân có thể đưa tay lên gãi dẫn tới trầy xước, tạo vết thương hở, thậm chí nhiễm trùng.
Da mặt bị ngứa châm chích có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân:
Da mặt bị ngứa châm chích do dị ứng
Thời tiết thay đổi, ăn thực phẩm lạ, mỹ phẩm, phấn hoa hay lông động vật… đều có thể là tác nhân làm cho làn da nhạy cảm bị dị ứng. Nếu gặp tình trạng nổi mẩn, ngứa da, sần đỏ do các yếu tố dị nguyên trên, bạn cần tránh tiếp xúc, đồng thời điều trị theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng nổi mề đay và mẩn ngứa có thể biến chứng thành sốc phản vệ, nhiễm trùng dưới da rất nguy hiểm.
Chức năng gan suy giảm khiến da mặt bị ngứa châm chích
Gan là cơ quan rất quan trọng với chức năng chính là chuyển hóa và lọc thải các chất độc trong cơ thể. Khi suy yếu chức năng, gan không còn khả năng đào thải, các độc tố tích tụ lâu ngày sẽ gây ra mề đay, mẩn ngứa, da mặt bị châm chích…
Da mặt ngứa, nổi mụn do nguyên nhân gan yếu thường xuất hiện nhiều hơn vào mùa hè, khi trời nóng. Lúc này, cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh tạo điều kiện để vi khuẩn dưới da sinh sôi, phát triển và gây mẩn ngứa.
Thận yếu làm da mặt ngứa ngáy
Cũng giống như gan, chức năng chính của thận là lọc thải các chất độc hại trong máu. Nếu mắc các bệnh lý về thận khiến chức năng thận suy giảm thì một trong những biểu hiện đầu tiên bệnh nhân sẽ thấy là làn da bị bong tróc, ngứa ngáy. Ngoài những triệu chứng biểu hiện rõ trên da, người suy thận còn đối mặt với một số tình trạng khác như: Đi tiểu nhiều, chức năng tình dục suy giảm, đau vùng lưng dưới…
Da mặt bị ngứa châm chích vì nhiễm giun sán
Người bị nổi mẩn ngứa, sẩn mề đay do nhiễm giun sán thường có những biểu hiện sau:
- Nổi ban đỏ khắp người, đặc biệt là ở vùng lưng, bụng và cổ, sau đó lan dần lên cả và tứ chi;
- Xuất hiện những đốm sần hoặc mảng nổi cộm trên da;
- Các vết mẩn đỏ trên da gây nóng rát nhẹ hoặc ngứa ngáy;
- Mức độ ngứa tăng lên đáng kể khi bị ma sát với quần áo, cào gãi thường xuyên hoặc nhiệt độ tăng cao;
- Nếu bị nổi mề đay do giun kim, quá trình giun bài tiết độc tố ra ngoài và đẻ trứng dẫn đến việc da nổi sần và hậu môn ngứa nhiều vào ban đêm;
- Ngứa ngáy kéo dài do giun sán còn gây thiếu máu, làm da toàn thân nhợt nhạt.
- Trong một số trường hợp, ta có thể quan sát thấy bằng mắt thường những con giun sán nằm dưới da.
Da mặt bị ngứa châm chích do bệnh U lympho tế bào T
U lympho tế bào T là thuật ngữ chỉ nhóm bệnh ung thư bắt nguồn từ các tế bào bạch cầu. Tình trạng này có thể làm da bị phát ban, ngứa, đau và kèm theo các triệu chứng khác như: Sốt, ra nhiều mồ hôi đêm, nổi hạch, sụt cân, da ngứa châm chích, viêm loét…
U lympho tế bào T không thể chữa khỏi. Tuy nhiên, quá trình điều trị có thể làm cho sự tiến triển của bệnh chậm lại và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Ngứa châm chích ở da mặt vì bệnh tiểu đường hoặc tuyến giáp
Ngứa châm chích ở da mặt, da khô bong tróc, ngứa ngáy là một vài triệu chứng điển hình của bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường hay u tuyến giáp. Ở nữ giới, u tuyến giáp thường kéo theo kinh nguyệt không đều, suy giảm ham muốn tình dục, tóc xơ rối, cổ sưng đau…
Nữ giới trong giai đoạn mãn kinh bị ngứa châm chích da mặt
Với phụ nữ ở tuổi trung niên, hàm lượng estrogen trong cơ thể đã giảm đáng kể. Đây là nguyên nhân làm cho da dẻ khô sạm, giảm độ ẩm và không còn căng mượt như thời còn trẻ. Da mặt bị khô sần nếu không được dưỡng ẩm thường xuyên sẽ làm cho người phụ nữ bị ngứa ngáy, châm chích rà vất khó chịu.
Cách nào chấm dứt tình trạng da mặt bị ngứa châm chích?
Để khắc phục tình trạng da mặt bị ngứa châm chích, người bệnh có thể thực hiện các cách sau đây:
Dùng thuốc điều trị tình trạng da mặt bị ngứa châm chích
Các loại thuốc Tây được kê đơn sẽ tập trung vào điều trị các bệnh lý nguyên nhân hoặc xử lý triệu chứng:
- Thuốc kháng histamin: Được sản xuất dưới 2 dạng bôi hoặc uống. Tác dụng chủ yếu của thuốc là chống dị ứng, giảm ngứa và mẩn đỏ nhanh chóng.
- Các loại kem bôi ngoài da: Giúp làm dịu da, giảm ngứa ngáy và dưỡng ẩm cho làn da.
- Thuốc chứa Corticoid: Thành phần Corticoid có tính kháng viêm, chống khuẩn mạnh nên chỉ được chỉ định sử dụng nếu bệnh đã ở mức nặng. Bệnh nhân lưu ý chỉ nên dùng với lượng ít và trong thời gian ngắn. Lạm dụng Corticoid có thể làm da tổn thương.
- Thuốc Hydrocortisone dạng bôi: Giúp giảm ngứa ngáy và làm cho da dễ chịu hơn.
Liệu pháp làm giảm tình trạng da mặt bị ngứa tại nhà
Để làm dịu cơn ngứa, giúp da mặt giảm sần sùi, mẩn đỏ, bạn có thể sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để chăm sóc da. Một số loại mặt nạ tự chế có thể phát huy tác dụng trong trường hợp này gồm:
- Mặt nạ yến mạch: Yến mạch chứa nhiều vitamin và khoáng chất nên giúp làm dịu cơn ngứa, kháng viêm, làm mềm và sạch da hiệu quả.
- Mặt nạ baking soda: Da mặt bị ngứa châm chích có thể được điều trị tại nhà bằng cách đắp mặt nạ baking soda. Nguyên liệu này có khả năng hỗ trợ cân bằng pH trên da, giảm ngứa ngáy và căng tức do da bị khô.
- Mặt nạ sữa tươi, trứng gà: Có công dụng làm sạch mặt, dưỡng ẩm, làm mịn da, giảm ngứa và mụn.
Da mặt bị ngứa châm chích cần lưu ý gì?
Da mặt bị ngứa châm chích không phải lúc nào cũng do bệnh lý da liễu. Đây có thể là triệu chứng của một số căn bệnh nguy hiểm khác. Do đó, khi gặp tình trạng này trong thời gian dài, bạn cần đến cơ sở y tế để kiểm tra, xác định chính xác nguyên nhân và từ đó tìm ra phương pháp điều trị thích hợp. Ngoài ra, chúng ta cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Làm sạch da mặt đúng cách với sữa rửa mặt có thành phần tự nhiên, dịu nhẹ;
- Không sử dụng các loại hóa mỹ phẩm có chất tẩy mạnh;
- Đắp mặt nạ dưỡng ẩm tự nhiên hoặc thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên;
- Không nên rửa mặt bằng nước quá ấm vì sẽ kích thích quá trình bong da và ngứa ngáy;
- Hạn chế sờ tay lên mặt, đặc biệt không gãi để tránh việc da bị trầy xước;
- Uống đủ nước để cấp ẩm cho da, giúp hạn chế bong tróc dẫn đến ngứa ngáy.
Da mặt bị ngứa châm chích có thể dẫn tới sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ngứa và giữ cho làn da mặt của bạn khỏe mạnh và thoải mái hơn.